“มาตรา 169 หรือ มาตรา 169 อาญา คืออะไร?
“มาตรา 169 ” หรือ “มาตรา 169 อาญา” คือหนึ่งในมาตราของประมวลกฎหมายอาญา
ซึ่งบัญญัติไว้ว่า “ผู้ใดขัดขืนคำบังคับตามกฎหมายของพนักงานอัยการ ผู้ว่าคดีหรือพนักงานสอบสวน ซึ่งให้ส่งหรือจัดการส่งทรัพย์หรือเอกสารใด ให้สาบาน ให้ปฏิญาณ หรือให้ถ้อยคำ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามเดือน หรือปรับไม่เกินห้าพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
[อัตราโทษ แก้ไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๔ แห่งพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๖๐]”
3 ตัวอย่างจริงของการใช้ “มาตรา 169” หรือ “มาตรา 169 อาญา” ในประเทศไทย
1. คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1954/2515
พนักงานสอบสวนเชิญจำเลยไปให้ถ้อยคำในฐานะพยานที่สถานีตำรวจโดยไม่ได้ออกหมายเรียก จำเลยยอมมาโดยดีและพนักงานสอบสวนบอกจำเลยว่าจะสอบสวนเป็นพยานย่อมหมายความว่าสั่งให้จำเลยให้ถ้อยคำ คำสั่งของพนักงานสอบสวนเช่นนี้จึงเป็นคำบังคับตามกฎหมายให้จำเลยให้ถ้อยคำ เมื่อจำเลยขัดขืนคำบังคับดังกล่าว ย่อมมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 169 (ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 21/2515)
2. คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 604/2488
เรือนจำจ่ายนักโทษให้จำเลยทั้งสองควบคุมร่วมกันและตามข้อบังคับของเรือนจำก็ห้ามมิให้แยกกัน การที่นักโทษแยกกันพักอยู่ใต้ต้นไม้กับจำเลยคนละแห่งใกล้ ๆ กัน มองแลเห็นกันได้นั้น ถ้านักโทษที่พักอยู่กับจำเลยคนหนึ่งหลบหนีไปโดยความประมาทเลินเล่อของจำเลยผู้นั้นถือว่า เป็นความประมาทเลินเล่อของจำเลยอีกคนหนึ่งด้วย อันเป็นผิดตามกฎหมายลักษณะอาญามาตรา 169
3. คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 933/2484
นักโทษที่ได้รับแต่งตั้งให้มีตำแหน่งยามในสามัญไม่ถือว่าเป็นเจ้าพนักงานตามความในมาตรา 169