Q: ยกเลิกสัญญาจะซื้อจะขาย

A: สัญญาจะซื้อจะขาย คือ สัญญาที่คู่สัญญาสัญญาว่าจะซื้อขายทรัพย์สินกันในอนาคต เมื่อถึงเวลาที่กำหนด คู่สัญญาฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดมีสิทธิบังคับให้อีกฝ่ายหนึ่งทำสัญญาซื้อขาย (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 363) การยกเลิกสัญญาดังกล่าว ทำได้ 2 กรณี คือ การยกเลิกสัญญาตามความตกลง คู่สัญญาสามารถตกลงกันให้มีสิทธิยกเลิกสัญญาได้ เช่น กำหนดเงื่อนไขการยกเลิกไว้ในสัญญา หรือตกลงยกเลิกกันในภายหลัง การยกเลิกสัญญาตามกฎหมาย แม้สัญญาจะซื้อจะขายจะไม่มีข้อตกลงเรื่องการยกเลิก แต่กฎหมายให้อำนาจคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดบอกเลิกสัญญาได้ เมื่ออีกฝ่ายหนึ่งผิดสัญญา เช่น ผิดนัดไม่ชำระเงิน ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขในสัญญา (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 388) กรณีศึกษา: การยกเลิกสัญญาเมื่อผู้จะซื้อประสงค์ยกเลิก ในกรณีของท่าน การยกเลิกสัญญาจะซื้อจะขาย ขึ้นอยู่กับข้อตกลงในสัญญา หากสัญญาระบุว่า ผู้จะซื้อมีสิทธิยกเลิกสัญญาได้ โดยยินยอมให้ริบเงินมัดจำ ท่านก็สามารถยกเลิกสัญญาได้ทันที แต่หากสัญญาไม่มีข้อตกลงดังกล่าว การยกเลิกสัญญาจะกระทำได้ต่อเมื่อผู้จะขายผิดสัญญา อย่างไรก็ตาม แม้สัญญาจะไม่มีข้อตกลงเรื่องการยกเลิก ท่านอาจเจรจากับโครงการเพื่อขอให้ยกเลิกสัญญา โดยยินยอมให้ริบเงินมัดจำ ซึ่งหากโครงการยินยอม ก็ถือเป็นการตกลงยกเลิกสัญญากันได้ แต่หากโครงการไม่ยินยอม ท่านอาจต้องพิจารณาถึงผลทางกฎหมาย เช่น การถูกฟ้องร้องบังคับให้ทำสัญญาซื้อขาย หรือถูกเรียกร้องค่าเสียหาย ฎีกาที่ 1591/2530 วินิจฉัยว่า "แม้สัญญาจะซื้อจะขายจะไม่มีข้อตกลงให้ริบเงินมัดจำ แต่เมื่อผู้จะซื้อผิดสัญญา ผู้จะขายก็มีสิทธิริบเงินมัดจำได้ เพื่อชดเชยความเสียหายที่เกิดขึ้น" ฎีกาที่ 215/2518 วินิจฉัยว่า "การที่ผู้จะซื้อไม่ปฏิบัติตามสัญญาจะซื้อจะขาย ถือเป็นการผิดสัญญา ผู้จะขายมีสิทธิฟ้องเรียกค่าเสียหายได้"

A: ต้องดูรายละเอียดของสัญญาครับ ว่าสัญญามีเงื่อนไขในการบอกเลิกสัญญาอย่างไร โดยทั่วไปผู้จะซื้อสามารถบอกเลิกสัญญาได้ครับ แต่ผู้จะขายส่วนใหญ่จะระบุเงื่อนไขในการยึดเงินจองไว้ แนะนำให้ตรวจสอบข้อสัญญาที่วางเงินจองไปครับว่าระบุว่าอย่างไร และดำเนินการตามขั้นตอนของสัญญาครับ