คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 64/2531
ประมวลกฎหมายอาญา ม. 36 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ม. 40, 48 วรรคท้าย
กรณีที่ศาลสั่งให้คืนทรัพย์ของกลางแก่เจ้าของ หากผู้ร้องเห็นว่าตนเป็นเจ้าของทรัพย์ของกลางที่แท้จริงก็ชอบที่จะดำเนินการตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 48 วรรคท้าย ด้วยการฟ้องเป็นคดีแพ่งต่อศาลที่มีอำนาจชำระ ผู้ร้องจะยื่นคำร้องขอให้ศาลสั่งคืนทรัพย์ของกลางในคดีเดิมตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 36 หาได้ไม่ เพราะไม่ใช่กรณีที่ศาลสั่งริบทรัพย์ของกลาง.
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 341, 343, 91 ที่ได้แก้ไขแล้ว และให้คืนของกลางแก่เจ้าของกับให้จำเลยคืนหรือใช้ราคาทรัพย์ที่ยังไม่ได้คืนแก่ผู้เสียหาย
ผู้ร้องทั้งสี่ยื่นคำร้องว่า จำเลยนำทรัพย์สินของกลางมาขายฝากไว้กับผู้ร้องทั้งสี่ ครบกำหนดแล้ว จำเลยไม่ไถ่ทรัพย์คืนทรัพย์จึงตกเป็นของผู้ร้องทั้งสี่ต่อมา เจ้าพนักงานได้มาขอริบทรัพย์ดังกล่าวไปประกอบหลักฐานในการดำเนินคดีบัดนี้ คดีถึงที่สุดแล้ว ขอให้ศาลมีคำสั่งคืนทรัพย์สินดังกล่าวให้แก่ผู้ร้องทั้งสี่
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกคำร้อง
ผู้ร้องทั้งสี่อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้คืนทรัพย์ของกลางแก่ผู้ร้องทั้งสี่ตามที่ได้รับซื้อฝากไว้เว้นแต่เจ้าของจะชดใช้ราคาที่ซื้อฝากมา
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า กรณีของผู้ร้องทั้งสี่มิใช่เป็นการเสนอขอให้ศาลสั่งคืนทรัพย์สินที่ศาลมีคำสั่งให้ริบแก่เจ้าของที่แท้จริงตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 36 เพราะในคดีนี้ศาลชั้นต้นมิได้สั่งริบทรัพย์สินที่ผู้ร้องทั้งสี่ขอคืน เพียงแต่สั่งให้คืนของกลางแก่เจ้าของ หากผู้ร้องทั้งสี่เห็นว่า ตนเป็นเจ้าของอันแท้จริง ก็ชอบที่จะดำเนินการตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 48 วรรคท้าย ด้วยการฟ้องเป็นคดีแพ่งต่อศาลที่มีอำนาจชำระ ผู้ร้องทั้งสี่หามีอำนาจมาร้องเช่นนี้ไม่
พิพากษากลับ ให้ยกคำร้องของผู้ร้องทั้งสี่.
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - พนักงานอัยการ จังหวัด นราธิวาส ผู้ร้อง - นาย พิเชษฐ์ หวังสุทธิปิติ กับพวก จำเลย - นาง แมะโมง มามะ
ชื่อองค์คณะ วิศิษฏ์ ลิมานนท์ สุพจน์ นาถะพินธุ วีระชัย สูตรสุวรรณ
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
