คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4514/2531
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 826, 827 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 55
บุคคลใดจะใช้สิทธิทางศาลตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 55 ได้ ต่อเมื่อมีกฎหมายสารบัญญัติสนับสนุนว่าเป็นกรณีจำเป็นจะต้องร้องขอต่อศาลเพื่อรับรองหรือคุ้มครองสิทธิของตนที่มีอยู่ การที่ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งถอนมารดาผู้ร้องออกจากการเป็นตัวแทน เป็นกรณีที่ไม่มีกฎหมายบัญญัติให้สิทธิแก่ผู้ร้องในอันที่จะต้องใช้สิทธิทางศาล ผู้ร้องจึงไม่มีสิทธิยื่นคำร้อง
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งถอนตัวแทน และให้ตัวแทนเวนคืนหนังสือมอบอำนาจแก่ผู้ร้อง ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับคำร้องผู้ร้องอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 55 บัญญัติไว้ความว่า "…บุคคลใดจะต้องใช้สิทธิทางศาลบุคคลนั้นชอบที่จะเสนอคดีของตนต่อศาลส่วนแพ่งที่มีเขตอำนาจได้…"บทบัญญัติดังกล่าวมิได้หมายความว่าเป็นเรื่องที่ใครต้องการจะใช้สิทธิทางศาลก็ใช้ได้ตามอำเภอใจ แต่เป็นเรื่องที่ต้องพิจารณาด้วยว่า มีกฎหมายสารบัญญัติสนับสนุนว่าเป็นกรณีจำเป็นจะต้องมาร้องขอต่อศาลเพื่อรับรองหรือคุ้มครองตามสิทธิของตนที่มีอยู่จึงจะใช้สิทธิทางศาลได้ เกี่ยวกับคดีนี้ ตามคำร้องขอของผู้ร้องที่บรรยายมา พอสรุปใจความได้ว่า ผู้ร้องประสงค์จะให้ศาลชั้นต้นมีคำสั่งถอนนางจำรัส นิลสุวรรณ มารดาผู้ร้องออกจากการเป็นตัวแทน ซึ่งในกรณีดังกล่าวนี้ไม่มีกฎหมายบัญญัติให้สิทธิแก่ผู้ร้องในอันที่จะต้องใช้สิทธิในทางศาล ผู้ร้องจึงไม่มีสิทธินำคดีมาให้ศาลวินิจฉัยตามคำร้องขอ ศาลล่างทั้งสองยกคำร้องขอของผู้ร้องต้องกันมาชอบด้วยรูปคดีแล้ว"
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา เนติบัณฑิตยสภา
ชื่อคู่ความ ผู้ร้อง - นาย จตุพร นิล สุวรรณ
ชื่อองค์คณะ ประชา บุญวนิช ดุสิต วราโห เสริมพงศ์ วรยิ่งยง
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
