คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2184/2518
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 42, 44 วรรคท้าย
จำเลยมรณะในระหว่างที่การบังคับคดีตามคำพิพากษายังไม่เสร็จสิ้นกรณีเป็นเรื่องที่ว่าสมควรจะแต่งตั้งผู้ใดเป็นผู้รับมรดกความแทนจำเลยเพื่อบังคับคดีให้เสร็จสิ้นไป แม้ผู้คัดค้านจะเป็นบุตรซึ่งเป็นทายาทคนหนึ่งของจำเลย และได้เคยเข้ามาเกี่ยวข้องโต้เถียงสิทธิที่มีอยู่ของผู้คัดค้านในชั้นบังคับคดีนี้อยู่ก่อนก็ตาม แต่เมื่อผู้คัดค้านปฏิเสธไม่ยอมรับมรดกความ และปรากฏว่ายังมีทายาทอื่นเป็นผู้จัดการมรดกของจำเลยอยู่เช่นนี้ กรณีจึงไม่เป็นการสมควรที่จะแต่งตั้งผู้คัดค้านเข้ามาเป็นคู่ความแทนจำเลย
คดีนี้สืบเนื่องมาจากศาลพิพากษาตามยอมให้ขับไล่จำเลย ให้รื้อถอนสิ่งปลูกสร้างออกไปจากที่ดินของโจทก์ เมื่อครบกำหนดตามสัญญา จำเลยยังมิได้รื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง โจทก์จึงยื่นคำร้องว่าจำเลยจงใจขัดขืนคำบังคับต่อมาคู่ความตกลงกันว่า ให้โจทก์ไปร้องขอให้เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดพระนครปูโฉนดของโจทก์กับของนางสาวกานดาซึ่งเป็นบุตรจำเลยว่าเขตโฉนดของโจทก์ถึงไหน จำเลยก็จะรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างออกเพียงนั้นนางสาวกานดาได้ลงชื่อรับทราบเรื่องนี้ไว้ แต่ครั้นเจ้าพนักงานที่ดินมาปูโฉนด จำเลยกับนางสาวกานดากลับไม่ยอมให้ทำการปูโฉนด เข้าไปในเขตรั้วของจำเลยที่จำเลยไม่ยอมรื้อ เจ้าพนักงานที่ดินจึงทำการปูโฉนดไม่ได้ และจำเลยแถลงว่าเป็นเรื่องที่นางสาวกานดาไม่ยอมเอง ต่อมาจำเลยถึงแก่ความตาย โจทก์จึงยื่นคำร้องขอให้ศาลเรียกนางสาวกานดาเข้ามาเป็นคู่ความในฐานะแทนจำเลยผู้มรณะ นางสาวกานดาปฏิเสธไม่ยอมรับมรดกความ และคัดค้านว่านายบัญชาพี่ชายเป็นผู้ครอบครองจัดการทรัพย์สินของผู้มรณะ อยู่ในฐานะผู้จัดการมรดก จึงขอให้เรียกนายบัญชาพี่ชายมาเป็นคู่ความแทนจำเลยผู้มรณะ
ศาลชั้นต้นสอบถามคู่ความแล้ว มีคำสั่งตั้งนางสาวกานดาผู้คัดค้านเข้าเป็นจำเลยในคดีนี้แทนจำเลยผู้มรณะ
ผู้คัดค้านอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนตามคำสั่งศาลชั้นต้น
ผู้คัดค้านฎีกาต่อมา
วินิจฉัยว่า กรณีเรื่องนี้เป็นเรื่องอยู่ในชั้นบังคับคดีตามคำพิพากษายังไม่เสร็จสิ้น แต่จำเลยมาตายเสียก่อน ศาลฎีกาเห็นว่าเมื่อจำเลยตายสิทธิและหน้าที่ตลอดจนทรัพย์สินของจำเลยตกทอดมายังทายาท ผู้คัดค้านก็เป็นทายาทคนหนึ่งมีสิทธิรับมรดกของจำเลย แต่มีนายบัญชาที่เป็นผู้จัดการมรดกตามที่ผู้คัดค้านอ้างอยู่เช่นนี้ กรณีจึงเป็นเรื่องว่าสมควรจะแต่งตั้งผู้ใดเป็นผู้รับมรดกความแทนจำเลยเพื่อบังคับคดีให้เสร็จไป ศาลฎีกาพิเคราะห์แล้ว เห็นว่าแม้ผู้คัดค้านจะได้เข้ามาเกี่ยวข้องอยู่ก่อนดังที่ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ให้เหตุผลมา แต่ก็เป็นการที่ผู้คัดค้านเถียงสิทธิที่มีอยู่ของผู้คัดค้านเท่านั้น กรณีจึงไม่เป็นการสมควรที่จะแต่งตั้งผู้คัดค้านเข้ามาเป็นคู่ความแทนจำเลยผู้มรณะ เพราะยังมีบุคคลที่สมควรยิ่งกว่า ฉะนั้นที่ศาลล่างทั้งสองมีคำสั่งตั้งผู้คัดค้านเป็นจำเลยแทนจำเลยผู้มรณะนั้น ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย
พิพากษากลับคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ให้ยกคำร้องของโจทก์ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสามศาลเห็นสมควรให้เป็นพับ
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นางวิไล รัตตกุล โดยนายพิชัย รัตตกุล ผู้รับมอบอำนาจ ผู้คัดค้าน - นางสาวกานดา อริยพงศ์ จำเลย - นายเอี้ย เชี้ยวเม้ง
ชื่อองค์คณะ สมคิด มงคลชาติ ประสาท สุคนธมาน ประพจน์ ถิระวัฒน์
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
