คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1906/2518
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 456 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 142 (5), 249
ฎีกาที่ว่าการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์มิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ เป็นโมฆะเสียเปล่า จะฟ้องร้องบังคับมิได้นั้น เป็นปัญหาเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน แม้จะมิได้ยกขึ้นว่าในศาลอุทธรณ์ ศาลฎีการับวินิจฉัยให้
โจทก์จำเลยทำสัญญาซื้อขายที่ดินกัน โดยตกลงกันว่าจำเลยจะจัดการโอนกรรมสิทธิ์ภายในกำหนด 3 เดือน จำเลยผิดสัญญาไม่ไปจัดการจดทะเบียนให้ตามกำหนด โจทก์จึงฟ้องจำเลยให้ไปจัดการจดทะเบียน ดังนี้ สัญญาซื้อขายระหว่างโจทก์จำเลยหาตกเป็นโมฆะไม่ เพราะอยู่ในระหว่างดำเนินการเพื่อจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ให้สมบูรณ์
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยขายที่นาและส่งมอบที่นาให้โจทก์โดยสัญญาจะไปจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ให้ภายใน 3 เดือน ถึงกำหนดจำเลยไม่ยอมจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ให้ ขอให้ศาลพิพากษาให้จำเลยไปจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ หากขัดข้องก็ขอให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนา
จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การและขาดนัดพิจารณา
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยจดทะเบียนโอนสิทธิครอบครองที่ดินตาม น.ส.3 ให้โจทก์ หากไม่สามารถไปจดทะเบียน ให้ถือเอาคำพิพากษาของศาลแทนการแสดงเจตนาของจำเลย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ที่จำเลยฎีกาว่า การซื้อขายอสังหาริมทรัพย์รายนี้มิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ จึงเป็นโมฆะเสียเปล่า โจทก์จะฟ้องขอให้บังคับจำเลยมิได้ ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า สำหรับฎีกาข้อนี้จำเลยมิได้ยกขึ้นว่าในศาลอุทธรณ์ แต่เนื่องจากเป็นปัญหาเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน ศาลฎีกาจึงรับวินิจฉัยให้ และเห็นว่าการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ ถ้ามิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ย่อมเป็นโมฆะจริงดังที่จำเลยฎีกา แต่สำหรับการซื้อขายที่พิพาทรายนี้ โจทก์และจำเลยได้ทำสัญญาเป็นหนังสือแล้วและตกลงกันว่าจำเลยจะจัดการโอนกรรมสิทธิ์ซึ่งหมายถึงการจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ภายในกำหนดสามเดือน หากแต่จำเลยผิดสัญญาไม่ไปจัดการจดทะเบียนให้ตามกำหนดเท่านั้น โจทก์จึงต้องฟ้องจำเลยให้ไปจัดการจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตามสัญญา กรณีเช่นนี้สัญญาซื้อขายระหว่างโจทก์จำเลยหาตกเป็นโมฆะไม่ เพราะอยู่ในระหว่างดำเนินการเพื่อจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ให้สมบูรณ์
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นายประพันธ์ ศรขำ จำเลย - นางเล็ก หาดเพชร หรือหาดเพ็ง
ชื่อองค์คณะ บัญญัติ สุชีวะ เดช วุฒิสิงห์ชัย ผสม จิตรชุ่ม
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
