คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1708/2522
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 349, 850, 910, 989 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 142 (5), 177, 249
ปัญหาเรื่องการแปลงหนี้จากเช็คเป็นหนี้ตามสัญญาประนีประนอมยอมความ ไม่ใช่ข้อกฎหมายอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน เมื่อจำเลยไม่ยกขึ้นต่อสู้โดยชัดแจ้ง จึงไม่เป็นประเด็นในคดี ศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัยให้
จำเลยออกเช็คพิพาทมอบให้โจทก์เพื่อชำระหนี้ แม้จำเลยจะไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายในเช็ค แต่ก็เป็นเช็คที่จำเลยออกชำระหนี้ ย่อมถือได้โดยปริยายว่าจำเลยยินยอมให้โจทก์ลงวันที่สั่งจ่ายได้เอง เมื่อไม่ได้ความว่า โจทก์ลงวันที่สั่งจ่ายโดยไม่สุจริต จำเลยจึงต้องรับผิดต่อโจทก์
โจทก์ฟ้องเรียกเงินตามเช็คจำนวน 4 ฉบับ เป็นเงิน 150,000 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่วันผิดนัดจนกว่าจะชำระเงินเสร็จ
จำเลยให้การว่า จำเลยเป็นหนี้ค่าซื้อสินค้าโจทก์อยู่ 150,000 บาทเนื่องจากจำเลยไม่มีเงินชำระหนี้ โจทก์จึงให้จำเลยออกเช็คตามฟ้องซึ่งไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายเป็นประกันการชำระหนี้ ต่อมาโจทก์ยอมลดหนี้ให้ 50 เปอร์เซ็นต์คงเหลือหนี้เพียง 75,000 บาท โดยโจทก์ได้ทำสัญญาให้กับจำเลยพร้อมทั้งภาพถ่ายเช็คทั้ง 4 ฉบับดังกล่าวด้วยทั้งนี้เพื่อเป็นประกันว่าโจทก์จะไม่นำเช็คทั้ง 4 ฉบับไปเรียกเก็บเงินจากธนาคาร ต่อมาจำเลยได้ชำระหนี้ 75,000 บาทให้โจทก์ตามที่ทำสัญญากันไว้ครบถ้วนแล้ว แต่โจทก์ไม่คืนเช็คให้ หนี้ระหว่างโจทก์จำเลยระงับแล้ว อย่างไรก็ดีเช็คทั้ง 4 ฉบับ จำเลยออกให้โจทก์ก็เพื่อเป็นประกันการชำระหนี้เท่านั้น การที่โจทก์ลงวันที่ในเช็คทั้ง 4 ฉบับเอาเองจึงไม่ใช่วันอันแท้จริงที่โจทก์จำเลยตกลงกันให้ลงในเช็ค เป็นการใช้สิทธิไม่สุจริต ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า จำเลยเป็นหนี้ค่าซื้อผ้าโจทก์เป็นเงิน 150,000 บาท จำเลยออกเช็คพิพาทให้โจทก์ไว้โดยไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายต่อมาโจทก์จำเลยทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันตามเอกสารหมาย ล.4โดยโจทก์ลดหนี้ให้คงเหลือหนี้ 75,000 บาท แต่จำเลยยังไม่ได้ชำระหนี้จำนวนนี้ พิพากษาให้จำเลยชำระเงิน 75,000 บาท ให้โจทก์พร้อมดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ กับให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์ เฉพาะค่าขึ้นศาลให้ใช้แทนเท่าที่โจทก์ชนะคดี กำหนดค่าทนายความ3,000 บาท
จำเลยอุทธรณ์ว่า สัญญาประนีประนอมยอมความเอกสารหมาย ล.4แปลงหนี้จากหนี้ตามเช็คเป็นหนี้ตามสัญญา เช็คพิพาทจึงปราศจากมูลหนี้จะให้จำเลยชำระหนี้ตามเช็คไม่ได้ จำเลยได้ชำระหนี้ตามสัญญาจำนวน75,000 บาท ให้โจทก์แล้ว และโจทก์ ไม่มีสิทธิเรียกดอกเบี้ย
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ข้อเท็จจริงที่ไม่โต้เถียงกันรับฟังได้ว่า จำเลยติดต่อซื้อผ้าจากโจทก์อยู่หลายปีและได้ชำระหนี้ด้วยเช็คหลายฉบับ แต่เช็คบางฉบับโจทก์รับเงินไม่ได้ครั้งหลังสุดได้มีการคิดบัญชีกัน ปรากฏว่าจำเลยยังเป็นหนี้โจทก์อยู่ 150,000บาท จำเลยได้ออกเช็คพิพาทโดยไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายมอบให้โจทก์ไว้ และได้รับเช็คเก่าที่โจทก์รับเงินไม่ได้คืน หลังจากนั้นโจทก์ยอมลดหนี้ให้จำเลยเหลือเพียง 75,000 บาท ได้ทำบันทึกกันไว้ตามเอกสารหมาย ล.4 ต่อมาโจทก์ลงวันที่สั่งจ่ายในเช็คพิพาททั้ง 4 ฉบับนำไปเข้าบัญชีที่ธนาคาร แต่ธนาคารผู้จ่ายปฏิเสธการจ่ายเงินโดยอ้างว่าบัญชีปิดแล้ว
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยยังมิได้ชำระหนี้จำนวน 75,000 บาทแก่โจทก์
วินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายว่า ที่จำเลยฎีกาว่าโจทก์ลดหนี้ให้จำเลยตามเอกสารหมาย ล.4 เป็นสัญญาประนีประนอมยอมความ เท่ากับแปลงหนี้จากเช็คเป็นหนี้ตามสัญญา เช็คพิพาทจึงปราศจากมูลหนี้นั้น เห็นว่าจำเลยมิได้ให้การต่อสู้เรื่องการแปลงหนี้จากเช็คเป็นหนี้ตามสัญญาประนีประนอมยอมความแต่ประการใด ปัญหาดังกล่าวไม่ใช่ข้อกฎหมายอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน เมื่อจำเลยไม่ยกขึ้นต่อสู้โดยชัดแจ้งจึงไม่เป็นประเด็นในคดีนี้ ศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัยให้
ปัญหาตามฎีกาจำเลยที่ว่า จำเลยออกเช็คพิพาทไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายมอบให้โจทก์เพื่อประกันหนี้ โจทก์ไม่มีอำนาจลงวันที่สั่งจ่ายเอาเองนั้น เห็นว่าข้อที่จำเลยอ้างว่าออกเช็คพิพาทเพื่อประกันหนี้มีแต่คำเบิกความของจำเลยเท่านั้น ตามคำเบิกความของจำเลยก็รับว่า จำเลยออกเช็คพิพาทมอบให้โจทก์แทนเช็คเดิมที่ออกชำระหนี้แก่โจทก์ ศาลฎีกาเชื่อตามข้อนำสืบของโจทก์ว่าจำเลยออกเช็คพิพาทมอบให้โจทก์เพื่อชำระหนี้ แม้จำเลยจะไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายในเช็ค แต่ก็เป็นเช็คที่จำเลยออกชำระหนี้ ย่อมถือได้โดยปริยายว่าจำเลยยินยอมให้โจทก์ลงวันที่สั่งจ่ายได้เอง เมื่อไม่ได้ความว่าโจทก์ลงวันที่สั่งจ่ายโดยไม่สุจริต จำเลยจึงต้องรับผิดต่อโจทก์
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นายซุ่ยเชียง แซ่ซิ จำเลย - นายกิมจั้ว แซ่ก๊วย หรือก๊วยน่ำไต๋
ชื่อองค์คณะ ประสม ศรีเจริญ ประเสริฐ วราภรณ์ ยง โรจนสุพจน์
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
