คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 119/2522
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 8, 553, 562
จำเลยเช่าหม้อแปลงไฟฟ้าจากโจทก์แล้วถูกคนร้ายลักเอาไปตามสัญญาผู้เช่าจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบในความเสียหายที่เกิดขึ้นเว้นแต่เหตุสุดวิสัย แต่หม้อแปลงไฟฟ้าที่จำเลยเช่าติดตั้งอยู่ในที่เปลี่ยวนอกที่ดินจำเลยห่างบ้านจำเลยถึงครึ่งกิโลเมตรเศษ จำเลยไม่อยู่ในวิสัยที่จะป้องกันมิให้คนร้ายลักเอาหม้อแปลงไฟฟ้าในยามวิกาล ขณะเกิดเหตุฝนตกลมแรงซึ่งปกติไฟดับได้ การที่จำเลยไม่ออกไปตรวจดูในขณะนั้นจะถือว่าจำเลยไม่ใช้ความระมัดระวังตามสมควรเพื่อป้องกันมิให้เกิดความเสียหายไม่ได้ การที่คนร้ายลักหม้อแปลงไฟฟ้าในกรณีเช่นนี้จึงเป็นเหตุสุดวิสัยซึ่งจำเลยไม่อาจป้องกันได้ จำเลยไม่ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเช่าหม้อแปลงไฟฟ้า 1 เครื่องจากโจทก์ ราคา 16,000 บาท เพื่อนำไปใช้ไฟฟ้า ณ บ้านพักจำเลยในอัตราค่าเช่าเดือนละ 260 บาท ในสัญญาเช่าระบุว่า ผู้เช่ามีหน้าที่ดูแลรักษาหม้อแปลงที่เช่า หากเกิดความชำรุดเสียหายขึ้นไม่ว่ากรณีใด ๆ ผู้เช่าจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบ เว้นแต่เป็นเหตุสุดวิสัย ต่อมาหม้อแปลงไฟฟ้าดังกล่าวถูกคนร้ายลักไป โดยจำเลยประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง ไม่ใช้ความระมัดระวังอย่างวิญญูชนจะพึงกระทำออกไปตรวจดูเสียบ้าง ขอให้บังคับจำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยให้การว่าได้เช่าหม้อแปลงไฟฟ้าจากโจทก์ตามฟ้องจริง แต่หม้อแปลงที่จำเลยเช่าติดตั้งในที่เปลี่ยวห่างบ้านจำเลยมากเกินความสามารถของจำเลยจะดูแลรักษาประกอบกับเหตุลักทรัพย์เกิดในเวลาวิกาล ฝนตก เป็นเหตุสุดวิสัย จำเลยไม่ต้องรับผิด ขอให้พิพากษายกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า การที่หม้อแปลงไฟฟ้าถูกคนร้ายลักไปเป็นเหตุสุดวิสัย จำเลยไม่ต้องรับผิดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลชั้นต้นสั่งรับอุทธรณ์เฉพาะปัญหาข้อกฎหมายว่า การที่คนร้ายลักหม้อแปลงไฟฟ้าไปเป็นเหตุสุดวิสัยหรือไม่
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาปัญหาข้อกฎหมายดังกล่าว
ศาลฎีกาตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว ปัญหาว่าการที่คนร้ายลักหม้อแปลงไฟฟ้าไปเป็นเหตุสุดวิสัยหรือไม่ ศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลชั้นต้นฟังมาว่า หม้อแปลงไฟฟ้าติดตั้งไว้กับเสาไฟฟ้าแรงสูงอยู่สูงจากพื้นดินมาก และอยู่ในที่เปลี่ยวห่างจากบ้านจำเลย 555 เมตร ติดตั้งนอกที่ดินผู้ใช้ไฟฟ้าซึ่งตามปกติโจทก์มีหน้าที่ดูแลรักษา ขณะเกิดเหตุเป็นเวลาเลย 23 นาฬิกาไปแล้ว มีฝนตกหนักลมแรงซึ่งปกติมักเป็นเหตุให้ไฟดับ การที่คนร้ายจะมาลักหม้อแปลงไฟฟ้าเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ยาก ศาลฎีกาเห็นว่าหม้อแปลงไฟฟ้าติดตั้งอยู่ในที่เปลี่ยวนอกที่ดินจำเลย และห่างบ้านจำเลยถึงครึ่งกิโลเมตรเศษจำเลยไม่อยู่ในวิสัยที่จะป้องกันมิให้คนร้ายลักเอาหม้อแปลงไฟฟ้าในยามวิกาลขณะเกิดเหตุฝนตกหนักลมแรงซึ่งตามปกติไฟดับได้ การที่จำเลยไม่ออกไปตรวจดูในขณะนั้นจะถือว่าจำเลยไม่ใช้ความระมัดระวังตามสมควรเพื่อป้องกันมิให้เกิดความเสียหายไม่ได้ การที่คนร้ายลักหม้อแปลงไฟฟ้าไปในกรณีเช่นนี้ จึงเป็นเหตุสุดวิสัยซึ่งจำเลยไม่อาจป้องกันได้ จำเลยไม่ต้องรับผิดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค จำเลย - นายจำรัส โกมุทกลาง
ชื่อองค์คณะ กุศล บุญยืน ปรีชา สุมาวงศ์ สุวรรณพ กองวารี
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
