คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1044/2522
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 34
น้าไม่ใช่บุพการีและไม่เคยให้ความอุปการะเลี้ยงดูที่พอจะฟังได้ว่าเป็นผู้พิทักษ์ตามพฤตินัยจึงไม่มีอำนาจตามกฎหมายที่จะร้องต่อศาลเพื่อสั่งให้หลานเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถได้
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า น.ส.ทองสุข วงศ์อารี เป็นผู้เสมือนไร้ความสามารถให้อยู่ในความพิทักษ์ของผู้ร้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกคำร้อง ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า "ผู้ที่จะร้องขอต่อศาลเพื่อสั่งให้บุคคลใดเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 34ได้ คือผู้ที่ระบุไว้ในมาตรา 29 ตามที่ผู้ร้องอ้างมาในคำร้องนั้น ผู้ร้องเป็นน้าของผู้คัดค้าน จึงมิใช่บุพพการีหรือผู้สืบสันดานของผู้คัดค้านดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 29 แม้ความในมาตรานี้จะให้อำนาจผู้พิทักษ์มีสิทธิร้องขอต่อศาลได้ข้อเท็จจริงก็ได้ความจากพยานหลักฐานของผู้ร้องว่า ศาลเคยสั่งให้นายเสรีวงศ์อารี น้องชายของผู้ร้องเป็นผู้ปกครองผู้คัดค้าน เนื่องจากมารดาของผู้คัดค้านถึงแก่ความตาย จนกระทั่งต่อมานายเสรี วงศ์อารี ถึงแก่ความตาย ผู้คัดค้านได้อาศัยอยู่กับนางฮามีน๊ะ ภริยานายเสรี วงศ์อารี ตลอดมา ผู้ร้องไม่เคยอุปการะเลี้ยงดูผู้คัดค้าน ฟังไม่ได้ว่าผู้ร้องเป็นผู้พิทักษ์ตามพฤตินัยของผู้คัดค้าน จึงไม่มีอำนาจตามกฎหมายที่จะร้องขอต่อศาลให้สั่งว่าผู้คัดค้านเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถและให้อยู่ในความพิทักษ์ของผู้ร้อง"
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา เนติบัณฑิตยสภา
ชื่อคู่ความ ผู้ร้อง - นายทวี วงศ์อารี ผู้คัดค้าน - น.ส.ทองสุข วงศ์อารี
ชื่อองค์คณะ สุวรรณพ กองวารี ปรีชา สุมาวงศ์ กุศล บุญยืน
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
